Nekada je u Novom Sad postojao Mali i Veliki Liman
Sve do početka 30-ih godina 20. veka Mali Liman se nalazio na području današnjeg gradskog centra i obuhvatao je park i područje uz Dunav do nekadašnjeg železničkog nasipa.
Veliki Liman, prema podacima iz 1764. godine, počinjao je od Futoške šume i prostirao se sve do ulica Alekse Šantića, Lasla Gala i Železničke, ali je dopirao i do Ulice narodnih heroja.
Kako za Dnevnik objašnjava direktor Istorijskog arhiva grada Petar Đurđev Liman počiva na nekadašnjoj zabarenoj ravni Dunava, na mestu gde se reka povremeno izlivala i taložila velike naslage peska i mulja.
- Na prostoru iza železničkog nasipa gradska uprava je u međuratnom periodu jeftino delila placeve za izgradnju kuća, pretežno prizemnih sa prostranim dvorištima i baštama – pojašnjava Đurđev.
- Građani su se vodom snabdevali iz nekoliko javnih česama, nije potojala kanalizacija, a povrh svega neprekidno je pretila opasnost od podzemnih voda.
Iako je prilikom regulacije Dunava 1883. godine podignut odbrambeni i nasip za železničku prugu, područje je i dalje plavljeno kada je bio visok vodostaj reke i nivoa podzemnih voda.
Uprkos svemu tome naselje je raslo, a od 1924. do 1937. godine Fruškogorskom ulicom do Štranda saobraćao je mali voz, takozvani „Trčika“.
U regulacionom planu Novog Sada, nakon međunarodnog konkursa provedenog 1936. i 1937. godine, predloženo je urbanističko rešenje za uključivanje naselja u građevinsko područje grada, ali je izbijanje Drugog svetskog rata sprečilo urbanizaciju Limana. Nakon završetka rata država je munjevito napredovala i usvojena je nova koncepcija urbanističkog plana Novog Sada (1946-1950) koja je dopunjena 1968. godine, a koja je obuhvatala i Liman.
- Već 1945. godine započeto je nasipnje terene s desetinama hiljada kubnih metara peska i do 1955. godine duboko su postavljane cevi i šipovi kako bi se obezbedila stabilnost zgrada – kaže Đurđev dodajući da su krajem 50-ih i početkom 60-ih godina prošlog veka građene tri stambene kule sa po deset spratova i Poljoprivredni fakultet kao jezgro budućeg univerzitetskog grada.
- Gradnja novih višespratnica započeta je na Limanu 1, a naselje je zatim nastavljeno da se gradi u više etapa (Liman 2, Liman 3, Liman 4).
Između 1980. i 1989. godine, Liman je bio jedna od sedam gradskih opština koje su tada činile Grad Novi Sad. Opština Liman je obuhvatala Limane 3 i 4, kao i neke susedne delove grada (Grbavicu, Adamovićevo naselje i Ribarsko ostrvo). Limani 1 i 2 nisu se tada nalazili u sastavu opštine Liman, već su pripadali gradskoj opštini Stari Grad.
Svi Limani su napravljeni po sličnom arhitektonskom modelu – blok zgrada i dvorište unutar kompleksa. Razlika je u bojama zgrada, pa tako postoje crveni, plavi i žuti kvart, a sivi na Limanu 2 poznat je kao “Bronks”, prenosi Dnevnik.
izvor: dnevnik.rs, agencije, foto: Arhiv grada
